باشد که اتفاق افتد

من آدم خیال پردازی نیستم. اساسا سختترین کار دنیا برایم این است که بخواهم چیزی را تصور کنم که وجود ندارد یا در واقع تخیلم را به کار گیرم. چه در زمان نوشتن داستانی یا چه در زمان انجام یک تمرین، سختترین جمله برایم این بوده که بگویند«تصور کن در فلان موقعیتی و ...»
حالا همین من  از صبح دارم یک تصویر را در تخیلم بسط می دهم و مدام به عناصرش اضافه می کنم و هی دلم غنج میرود:
خانه ای در اطراف شهر (ترجیحا لواسان) با حیاط گوچک گلکاری شده و یک راه سنگچین کوتاه از در بیرونی تا داخل خانه و یک باغچه کوچک در حیاط خانه که یک قسمتش درخت باشد و یک قسمت چمن و گلکاری شده. و حوضی مشبک و آبی رنگ در وسط. و تختی از چوب قهوه ای کنار دیوار، و تاب کوچکی در وسط گلها.
دیوارهای داخل خانه آجری، و پنجره های رو به باغچه به سبک پنجره های ارسی قدیمی با شیشه های رنگی.
کتابخانه ای بزرگ در وسط پذیرایی و دو صندلی گهواره ای در کنار آن.
و من و یار موافق در پنجاه سالگی حال خوردن صبحانه بر روی تخت توی حیاط و در حال گپ زدن....

اول مهری پر از تنفر

مخاطب این نوشته تو هستی! خود تو!
تا پیش از این هربار از تو  نوشته بودم، از انتشار آن منصرف شدم، اما این بار می نویسم خطاب به تو! سالهای پیش نشانی این وبلاگ را داشتی اما از آنجا که برایت اهمیت نداشت، بعید می دانم همچنان آن را بدانی، اما مهم نیست. من می نویسم خطاب به تو، تویی که زندگی را بر من و پسرم زهر و تلخ کرده ای به گناهی ناکرده.
می نویسم تا سالهای بعد که پیش بینی ام درست از آب درآمد اینجا را بخوانی یا بخوانم و شاید اندکی از این نفرتی که در وجودم کاشتی کم شود.
من و نفرت؟ تعجب می کنی؟ همیشه میگفتی من احساسات متعادلی دارم، نه از چیزی زیاد خوشحال می شوم نه از چیزی زیاد عمگین، از ادمها هم که هرگز متنفر نمی شوم، آن روزها البته این اخلاق برایت ستودنی بود اما ..مهم نیست.
میخواهم بگویم همین من!همین ادمی که تنفر در واژگانش جایی نداشت، همین منی که وقتی دوسال پیش درخواست جدایی کرد از تو متنفر نبود و همه تلاشش را کرد تا آسیب نبینی، آسیب نبینیم، الان، امروز ، دقیقتر بگویم ساعت ۸.۴۵ روز اول مهر ۱۳۹۶ با تمام وجودش از تو متنفر شد.
نه اینکه کاری که امروز کردی تلختر یا سختتر از فجایع قبلی که آفریدی بوده باشد، نه! بلکه به این دلیل که دوسال تمام سعی کردم هر بار مرا و پسرک را شکنجه کردی (حالا که صحبت از شکنجه هایت شد منتظر باش تا یک روز تمام آنها را هم بنویسم) از تو بگذرم، و فراموش کنم و سعی کنم درک کنم که هنوز از بحران نگذشته ای...اما امروز، وقتی بعد از دوسال، من نتوانستم در مراسم روز اول مهر که پسرکم به کلاس ششم میرفت در کنارش باشم، به آغوش بکشمش، به او اطمینان بدهم سال خوبی خواهد داشت، به او بگویم می تواند این مدرسه را هم دوست داشته باشد و هزار حرف نگفته و بوسه ای که نتوانستم بر صورتش بزنم و آرزوی موفقیتی که نتوانستم در گوشش زمزمه کنم...یکباره حس کردم نمی توانم بابت تمام این لحظاتی که در دوسال گذشته از من دزدیدی تو را ببخشم!
نه اینکه فکر کنی از تو می ترسم و نمی آیم مدرسه پسرک یا کلاسی که دوست دارد یا جایی که می خواهد..نه! حتی فکرش را نکن، ترسهایم از تو را دوسال پیش کشتم، همان روزی که گفتم می خواهم جدا شوم، همان روزی که جهنم این دوسال را به چشم می دیدم ولی نترسیدم از تو و تمام تهدیدهای پوچ و تو خالی ات..ترس نیست.
من مراقب پسرکی هست که به حکم دادگاه ناعادلانه مردسالار این جامعه، محکوم به زندگی با توست و دست بر قضا تو پدری نیست که او را از مناسبات من و خودت حذف کنی و هرجا که رفتار من را نپسندی پسرک را به جای من تنبیه می کنی و مجازات و من از درد پسرک می ترسم (که تو هم خوب این را میدانی) و وقتی پسرک با التماس از من قول می گیرد که به مدرسه اش نروم و من در چشمانش می بینیم که ترسش از این است که تو ، من را، مادرش را در آنجا ببینی و باز او باشد که تنبیه می شود...اری من از پسرکم مراقبت می کنم به سهم خودم و  به جای تو که تنها راه مراقبت  از آدمها را خرج کردن پول می دانستی و می دانی.
و شک ندارم
روزی که خیلی نزدیک است، پسرک که همین الان هم ناعدالتی را در رفتارت به وضوح می بینید مقابلت خواهد ایستاد و بر ترسهایش غلبه خواهد کرد، درست مثل من... و آن روز... آن روز، این نوشته سند تنفر من باشد و سند نفرین من بر تو که تا ابد تنها بمانی و هیچ کس در زندگیت نباشد که تو را صمیمانه دوست بدارد. 

به یاد طاهره،اکرم،سارا و ملی... و راههای رفته و نرفته شان

خانم میلانی
کاش نساخته بودید «ملی و راههای نرفته اش» را، یا کاش کمی با حوصله تر، کمی با دقت تر و کمی هنرمندانه تر و کمی نزدیک به آنچه در «دو زن» بودید، ساخته بودید.
خانم میلانی
خشونت خانگی درد وحشتناکی است ، درد گروه بزرگی از زنان جامعه ما، می دانم که می دانید و برای همین به سراغش رفته اید، اما چنین موضوع مهمی را باید با حساسیت ساخت. باید جوری ساخت که شعار زده و گل درشت به نظر نرسد که مردم با آن احساس نزدیکی کنند. که مخاطب فکر نکند اغراق کرده اید، که زمزمه نکنند «دیگه حالا اینجوری هم نیستن مادر شوهرها» و با قهقهه نگویند«آآآآقای رییسی میخواد منو بکشه»

می دانید خانم میلانی
هیچ صحنه ای از فیلم شما نبود که من در زندگی یکی از زنان مراجعم ردپایش را ندیده باشم، هر دردی که «ملی» قصه شما می کشید برای من بغضی بود به یاد یکی... از طاهره که روی ولیچر می نشست و هرروز کتک می خورد، از لیلا زن هنرمندی که شوهرش چاقو می گذاشت زیرگلویش، از مریم که پسرهایش به حد مرگ کتکش میزدند، از فاطمه که خودش پزشک بود و شوهرش هم آقای دکتر معروف، از مینا و اکرم و سارا که در اوین منتظر اجرای حکم قصاص بودند به اتهام کشتن شوهرانشان،از زهرا که برای رهایی از خانواده ازدواج کرد و از چاله به چاه افتاد،  همه و همه برای من یک «ملی» بودند، و شاید برای همین بغض گلویم را رها نمی کرد و مدام می گفتم کاش ، فقط کاش فیلم بهتری ساخته بودید، کاش تلاش نمی کردید تمام مشکلات زنان را فقط در یک فیلم به نمایش بگذارید، باور کنید خیانت زنان به شوهرانشان به دلیل بی توجهی  خودش می توانست سوژه فیلم بعدی شما باشد، باور کنید تمام آنها که خشونت می کنند لزوما در گذشته و کودکی کتک خوردن مادرانشان را ندیده اند، باور کنید تمام زنانی که در گذشته مورد خشونت قرار گرفته اند، تماشاچی آن خشونت به عنوان مادرشوهر نمی شوند... می دانم، می دانم تمام این ها هست و واقعی است و باور کنید بارها و بارها دیده ام، اما کنار هم چیدن تمام این واقعیت ها در یک فیلم، مخاطبی که هیچ درکی از چنین خشونتهایی ندارد را بی اعتماد می کند به واقعی بودن فیلم!

چندصندلی آن طرف تر از من، سه دختر و دو پسر بسیار جوان نشسته بودند که تقریبا تمام طول فیلم در حال بلند حرف زدن و به سخره گرفتن بازی بازیگران و شعارها و دیالوگ ها بودند، می دانید چقدر درد دارد خانم میلانی که درست لحظه پایان فیلم شما همزمان شود با قهقهه این جوانان که نماینده یک نسل هستند؟ کاش کمی ، فقط کاش کمی حساسیت بیشتری به خرج داده بودید برای ساخت فیلمی که زندگی روزمره پر از درد زنان زیادی است...
من اما هرچه کردم طاقت نیاوردم،
فیلم که تمام شد رفتم سراغ این چند جوان که هنوز خنده شان را نمی توانستند کنترل کنند و گفتم نمی خواهم به شما بگویم سینما مکان عمومی است و صحبتها و سروصدای شما اجازه نمی داد ما صدای فیلم را بشنویم، میخواهم یک چیز بگویم، من سالهاست به عنوان وکیل با چنین زنانی برخورد داشته ام، می دانم به نظرتان مضحک است، اما باور کنید زندگیشان همینقدر اغراق آمیز پر از ترس و وحشت و خشونت است و اصلا هم شوخی نیست،
از خودشان دفاع کردند که ما به بازی بازیگران می خندیم
گفتم می دانم، اما فقط کاش کمی هم به دردی که پشت تمام این سکانسها بود فکر می کردیم و سکوت می کردیم به احترام تمام آن زنهایی که بیمارستان رفته اند، فرزندشان را از دست دادند، صورتهایشان را اسید از آنها گرفت و خیلی های دیگر که زندگی برایشان تمام شد...
و رفتم
و بغضم را رساندم به خانه و روی تخت تا در آرامش تنهایی بترکد. 

تاتر صحنه مبارزه برای حقوق زنان

یکسال و نیم پیش برای اولین بار به تاتر رفتم(می دانم مضحک است که سی و اندی سن داشته باشی و تاتر نرفته باشی، دلیل نرفتن هم از آن مضحکتر! همسری که معتقد بود تاتررفتن ادای روشنفکری است از یک سو و ساعت اجرای تاترها که امکان تنها رفتن را از منی که به دلایل مصحکتری نمیخواستم شبها بدون خانواده ام به تفریح بروم از سوی دیگر، و البته دلایل دیگر) و پس از آن به یکی از بهترین لذت های زندگیم تبدیل شده است. 

اما آنچه می خواهم در این نوشته به آن بپردازم نقش پررنگ رنجهای زنان در نمایشنامه هاست. دنیای تاتر این روزهای ایران به تنهایی بار مسیولیت رسانه ملی را هم به دوش می کشد. هرچه جای  نقد کلیشه های جنسیتی و مشکلات و معضلات زنان در تلویزیون و رادیو غایب است، می توانید تاترهای بسیاری را ببینید که موضوع اصلی آنها حقوق زنان است (شلتر، روز عقیم، نام تمام مادران، نامه های عاشقانه از خاورمیانه ،شنیدن) تا تاترهایی که اگرچه موضوع اصلی آنها چیز دیگری است اما اشاره مستقیم یا غیر مستقیم به تبعیضهای جنسیتی را در آنها می بینید. (سیستم گرون هلم، حرفه ای، بی پدر، خدای کشتار، ماه در آب و بسیاری دیگر که حافظه ام یاری نمی کند).

خوشبختانه در تاتر، سانسور به مراتب کمتر است و شما حتی می توانید شاهد رقص یا آواز زنان هم باشید. 

اینها را گفتم که بگویم نوجوانانتان را به تاتر ببرید تا نه تنها از یک هنر فوق العاده لذت ببرند بلکه با کلیشه ها، رنجها و مشکلات زنان و جامعه آشنا شوند. 

مراقب نمایش های بسیار سکسیستی (عمدتا طنز) هم باشید.