پایه های سستی که ترمیم شدند-2

می دانید قصد من از نوشتن این مطالب این نبود که توجیه کنم چرا دیگر به چادر اعتقادی ندارم و یا چرا بسیاری دیگر از اعتقادات مذهبی را با تردید می نگرم.هدفم سخن گفتن از گروهی بود که عقاید مذهبیشان را متعلق به خودشان می دانند.آنها نمی خواهند بگویند تو هم مثل من باش اما می خواهند به همین نحو پذیرفته شوند.اعتقاداتشان محترم باشد.آنچه ما در ایران کمتر دیده ایم و یا شناخته ایم.چند سال پیش در یکی از کشورهای عربی برای شرکت در یک دوره آموزشی شرکت کرده بودم.یکی از زیباترین صجنه هایی که آنحا می دیدم این بود که کارمندان موسسه ای که ما به آنجا می رفتیم و عمدتا زن بودند بدون هیچ تفکیکی به راحتی با هم کار می کردند و دوست بودند.زمان ناهار مسیحی و مسلمان ،مجحبه و بی حجاب و زن و مرد در کنار هم می نشستند و یا با هم سیگار می کشیدند. در نگاه هیچکدام قضاوتی در خصوص دیگری نمی دیدی.هیچ یک احساس نمی کرد بر دیگری برتری دارد.
مذهب در بسیاری از کشورهای پیشرفته یک ویژگی اصلی دارد:خصوصی است.مال تو محصوب می شود پس نه تو آن را به دیگری می دهی و نه دیگری تو برای آن بازخواست می کند.اما در ایران مذهب اتفاقا تنها ویزگی که ندارد شخصی بودن است.مذهب ما هم سیاسی است و هم اجتماعی.ما یک اصل مهم داریم "امر به معروف و نهی از منکر" (که این روزها هم در همه جا به شدت اوایل دهه 60 ترویج می شود).به ما یاد می دهند وظیفه داریم عقاید مذهبی را به یکدیگر یاداوری کنیم و هر کداممان حق داریم دیگری را از کاری که مطابق با اعتقادات ما نیست نهی کنیم.و این یعنی حق داریم قضاوت کنیم و تازه حق داریم رای هم صادر کنیم.
عمده اعتقادات مذهبی ما بعد اجتماعی دارد:نمازچمعه؛حجاب داشتن زنان؛ریش گذاشتن برای مردان،مراسم عاشورا،مراسم شبهای قدر،روزه گرفتن البته تا حدی،و ....ما کسی را مذهبی می دانیم که این موارد را رعایت می کند.پس باید بروز خارجی داشته باشد اعتقدات ما و اگر نداشت ما مستحق امر شدن و نهی شدن هستیم.
من از زمانی که معنی حقوق را آموختم شروع به تردید کردم.دریافتم هرکسی حقوقی دارد که بسیاری از آنها اگرچه جز ابتدایی ترین حقوق انسانی است برای ما ایرانی ها معنی ندارد.این موضوع شاید در قشر مذهبی ما به دلیل اینکه خود را از لحاظ انسانی برتر میبیند بیشتر باشد اما در طرف دیگر هم تا حد زیادی وجود دارد .آنها نیز بسیار سحت یک فرد مذهبی را در جمع خود می پذیرند. و من تمتم اینها را از عوارض سیاسی بودن مذهبمان می دانم.
می دانید پایه های شک نسبت به آنچه از کودکی آموخته ای از انجایی شروع میشود که
1.می خوانی همه انسانها در برابر قانون برابرند.هیچ کس برتری ندارد.اما بعد میبینی تو خود را برتر می دانسته ای.
2.می خوانی طبق حقوق بشر جهانی هر انسانی خق انتخاب دین دارد ولی تو اگر مذهب را تغییر دهی مستحق مجازاتی سنگین هستی.
3.می خوانی حق انتخاب پوشش داری ولی تو اگر پوششی متفاوت انتخاب کردی مرتکب جرم شده ای.
4.می خوانی مرد می تواند 4 زن اختیار کند اما زن حتی حق طلاق هم ندارد.
و
و
می خوانی و می خوانی و هر روز پر میشوی از تعارض؛از تناقض از انچه به نام دین به تو آموخته اند اما تو با منطقت نمی توانی کنار بیایی.(و البته برای این هم در آموخته های مذهبی راه حل وجود دارد: حتما حکمتی وجود دارد که ما درک نمی کنیم)
می دانید برای بسیاری از افراد مذهبی در برخورد با این تعارضات چه اتفاقی می افتد:آنها گزینش می کنند،قسمتی را بر می گزیندد و قسمتی را رد می کنند.بسیاری به این کار خود آگاهند و بسیاری آنرا انکار می کنند.اما این دقیقا کاری است که همه ما می کنیم.و این یعنی دین حود را شحصی می کنیم.یعنی رابطه حود را با خدا باز تعریف می کنیم.انگونه که می خواهیم.انگونه که خدا را به ما نزدیکتر می کند.خدا را زیباتر می کند.دوست داشتنی تر.
اگرچه به نظر بسیاری این گزینشی عمل کردن اشتباه است و شما اگر دینی را پذیرفته این باید با همه زوایا آنرا قبول کنید اما من این کار را می پسندم.خدای من مال من است.دین من به من تعلق دارد.و مهم این است که من را به سمت نیکی پیش ببرد.به من آرامش بدهد.و از زشتی ها دور کند.حال این زشتیها و زیباییها در تعریف من همان اصول انسانی است.اینکه دروغ نگویم،تهمت نزنم، تجسس نکنم،دزدی نکنم.با انسانها از هر نوعی که هستند با احترام برخورد کنم و .........اینکه حجاب داشته باشم یا نه،فلان مراسم ذهبی را شرکت کنم یا نه،فلان آهنگ را گوش دهم یا نه،طرفدار فلان جریان سیاسی باشم یا نه.همه و همه مسایلی است که می توانم انتخاب کنم.من در دین هم قایل به حق انتخاب هستم.
من می توانم به قول آن دوست سختی خواندن نماز صبح را تقبل کنم اما با ناخنهای لاک زده هم نماز بخوانم.من می توانم به حجاب اعتقاد نداشته باشم اما هیچ چیز مصل خواند قرآن آرامم نکند.من می توانم در یک مجلس عروسی مختلط شرکت نکنم اما در یک مهمانی مدام برقصم.من می توانم عاشق علی (ع ) باشم اما به چند همسری اعتقاد نداشته باشم. و بسیاری موارد دیگر که من در بسیاری از افراد مشابه خودم دیده ام.
این مطلب را همین جا به پایان می رسانم با این توضیح که دوستان ناشناس و شناس من،من از آنچه هستم نه تنها شرمسار نیستم که شادم،شاید مدتی دیگر به این نتیجه برسم که باید بگونه دیگری می اندیشیدم ،خوب آنگاه گونه ای دیگر فکر خواهم کرد. من از تغییر نمی ترسم و ذهنم را برای آموختن چیزهای جدید نمی بندم.من هر روز اماده یاد گرفتنم.
پی نوشت:دوستان عزیزم من همیشه می دانسته ام بسیاری از خوانندگان وبلاگم مرا از نزدیک میشناسند و این موضوع جز در موارد بسیار خاصی مانع نوشتن نشده است.پس هیچکس تصور نکند با گذاشتن کامنت مرا معذب می کند.حوشجال می شوم نظر واقعی همه شما را بدانم.